Bibliotheca Chemica Curiosa

Aus Spiritwiki

Die Bibliotheca Chemica Curiosa ist eine 1702 in Genf erschienene Sammlung alchemistischer Texte, die auf Nachdrucken älterer Veröffentlichungen basiert. Der Herausgeben war Jean-Jacques Manget, ein Genfer Arzt, der für die Herausgabe verschiedener Sammelwerke bekannt ist.

Das Werk enthält in zwei Bänden 143 Texte. Es ist damit neben dem Theatrum Chemicum eine der umfangreichsten Sammlungen alchemistischer Texte.

Die Bibliotheca basiert auf Nachdrucken älterer Veröffentlichungen, auch aus dem Theatrum Chemicum und dem Theatrum Chemicum Britannicum.

Inhaltsverzeichnis

Band 1


  1. Praefatio ad lectorem.
  2. Index tractatuum et capitum in bibliotheca chemica curiosa contentorum.

* Bibliothecae chemicae curiosae liber primus

  1. Sectio prima. De alchimiae ac primariorum in ea scriptorum historia. ====
  2. Subsectio prima. De ortu & progressu chemiae differtatitio: autore Olao Borrichio medico regio, & in academia Hafniensi professore publico.
  3. Subsectio II. Conspectus scriptorum chemicorum celebriorum, Olao Borrichi auctore.
  4. Sectio secunda. Veritas alchemiae, atque lapidis existentia, ex argumentis pro & contra allatis, experimentis variis, immo iurisconsultorum iudiciis, comprobatur.
  5. Subsectio prima. De lapide philosophorum differtatio, ex Athanasii Kircheri e societate Iesu mundo subterraneo descripta [- De alchymia sophistica, [...] eodem Kirkero autore.]
  6. Subsectio secunda. Interpellatio brevis ad philosophos pro lapide philosophorum, contra antichymisticum mundum subterraneum patros Athanasii Kircheri jesuitae, authore Salomone de Blawenstein.
  7. Subsectio tertia. Tractatus de tinctura universali, ubi in specie contra R.P. Athanas. Kircker. pro existentia lapidis philosophi disputatur, authore Gabriele Claudero M.D.
  8. Subsectio quarta. De metallorum transmutatione ad virum nobilissimum & amplissimum Iolem Langelottum, serenissimi principis Cimbrici archiatrum celeberrimum epistola Danielis Georg. Morhofi professoris Kiloniensis.
  9. Subsectio quinta. Aurum chymicum D. Philippi Iacobi Sachs a Lewenheimb.
  10. Subsectio sexta. Vitulus aureus, quem mundus adorat & orat, in quo tractatur de rarissimo naturae miraculo transmutandi metalla, [...] autore Ioanne Friderico Helvetico.
  11. Subsectio septima. De iure artis alchemiae, hoc est variorum authorum & praesertim iurisconsultorum iudicia & responsa ad quaestionem, an alchemia sit ars legitima? Colligente Ioh. Chrysippo Faniano.
  12. Libri I. Sectio III. Termini artem spectantes explicantur.
  13. Subsectio prima. Lexicon chymicum, authore Gulielmo Iohnsonio chymico.
  14. Subsectio secunda. Petri Ioh. Fabri medici regii Gallici celeberrimi manuscriptum ad sereniss. Holsatiae ducem D. Fridericum olim transmissum, res alchymicorum obscuras extraordinaria perspicuitate explanans. E museo Gabrielis Clauderi.
  15. Subsectio tertia. Oedipus chimicus obscuriorum terminorum & principiorum chimicorum mysteria aperiens & resolvens. Authore Ioanne Ioachimo Bechero spirensi mathematico, & medicinae doctore.
  16. Libri I. Sectio IV. De artis alchymicae difficultatibus, deque ratione imposturarum devitandarum.
  17. Subsectio prima. De alchimiae difficultatibus liber, in quo docetur, quid scire, quidque vitare debeat verae chemiae studiosus ad perfectionem aspirans. Authore Theob. de Hoghelande Mittelburgensi.
  18. Subsectio secunda. Cato chemicus, tractatus quo verae ac genuinae philosophiae hermeticae, & fucatae ac sophisticae pseudo-chemiae, & utriusque magistrorum characterismi accurate delineatur.

* Bibliothecae chemicae curiosae liber secundus

  1. Sectio prima. Tractatus chymicos autorum Aegyptiorum, ut dicuntur item eorum qui inter recentiores illis illustrandis insudarunt, in subsectiones distributos, complectitur.
  2. Subsectio prima. Hermetis Trismegisti tabula smaragdina, cui titulus verba secretorum Hermet. Trismeg. W. Chr. Kriegsmanni & Gerardi Dornei commentariis illustrata.
  3. 0Subsectio secunda. Hermetis Trismegisti tractatus aureus de lapidis physici secreto inseptem capitula divisus, cum scholiis anonymi.
  1. Sectio II. Qua autores Graeci & Arabes qui ab Arisleo, tractatus turba philosophorum dicti scriptore, [...] afferuntur.
  2. Subsectio prima. Turba philosophorum, ex antiquo manuscripto codice excerpta, qualis nulla hactenus visa est editio.
  3. Subsectio secunda. Artefii liber, qui clavis maioris sapientiae dicitur.
  4. Subsectio tertia. Liber de compositione alchemiae, quem edidit Morienus Romanus, calid regi Aegyptiorum: quem Robertus Castrensis de Arabico in latinum transtulit.
  5. Subsectio IV. Gebri, regis Arabum philosophie perspicacissimi summa perfectionis magisterii in sua natura; ex bibliothecae Vaticanae exemplari undecunque emendatissimo edita, [...]
  6. Libri II. Sectio III. Qua authores qui a Rogerio Bacone Anglo, ad Raymundum usque ad Lullium Majoricanum, scripserunt cum suis traduntur commentatoribus.
  7. Subsectio prima. Quae a Rogerio Bacone scripta sunt habet.
  8. Subsectio secunda quae sub nomine Avicennae in alchimicis sunt praecipuae adfert.
  9. Subsectio III. Aristotelis chymici opera aliquot exhibet.
  10. Subsectio IV. Arnaldi de Villanova varios tractatus complectitur.
  11. Subsectio V. Celebriores Raymundi Lullii in alchymia tractatus profert.
  12. Catalogus librorum medicorum, miscellaneorum.

* Bibliothecae chemicae curiosae liber tertius

  1. Sectio I. Tractatus qui ab ipso Petro Bono, Lombardo, ad usque anonymi confilium coniugii massae solis & lunae &c. complectitur.
  2. Subsectio I. Margarita pretiosa, novella correctissima, exhibens introductionem in artem chemiae integram, ante annos plus minus trecentos septuaginta composita. Autore magistro Petro Bono [...]
  3. Subsectio secunda. Liber magisterii Iohannis de Repescissa de confectione veri lapidis philosophorum, clare & absque palliatione editus ab eo viro utique a Deo illustrato, quem libellum composuit ad hoch divina praemonitus revelatione.
  4. Subsectio tertia. Rosarii philosophorum duplex exemplar; item Rosarium abbreviatum Ignoti, tradit.
  5. Subsectio quarta. Guidonis de Montanor philosophi Galli scala philosophorum.
  6. Subsectio quinta. Clangor Buccinae tractatus mirabilis, simul & attentissimus, ex quadam vetustissima scriptura excerptus, de lapide philosophorum satis fideliter, simul & physicaliter omnibus philosophis edifferens.
  7. Subsectio sexta. Correctio fatuorum, tractatus satis perutilis & authenticus.
  8. Subsectio VII. Marsilii Ficini Florentini liber de arte chimica.
  9. Subsectio VIII. Liber secretorum artis, compositus per Calid, filium Iaichi, translatus ex hebraeo in arabicum, & ex arabico in latinum, incerto interprete.
  10. Subsectio IX. Liber trium verborum Kalid regis acutissimi.
  11. Subsectio X. Merlini allegoria profundissimum philosophici lapidis arcanum perfecte continens.
  12. Subsectio XI. Thesaurus philosophiae, anonymi.
  13. Subsectio XII. Aureliam occultam philosophorum, cum tractaculo senioris Zadith de chymia, complectitur.
  14. Subsectio XIII. Anonymi veteris philosophi consilium coniugii, seu de massa solis & lunae libri III. vere aurei & incomparabiles, ex arabico in latinum sermonem reducti.
  15. Qua autores chemici ab ipso Richardo Anglo, ad usque Ioh. Picum Mirandul. inclusive scripserunt, adducuntur.
  16. Subsectio I. Richardi Anglici libellus utilissimus peri chemeias, cui titulum fecit, correctorium.
  17. Subsectio II. Georgii Riplei, philosophi doctissimi Anguli, ordinis canonici regularis Brittlintonensis, liber duodecim portarum nequaquam mutuus, sed integer.
  18. Subsectio III. Thomae Nortoni tractatus. Crede mini seu ordinale.
  19. Subsectio IV. Ioh. Daustenii Angli, philosophi expertissimi, Rosarium, arcanum philosophorum secretissimum comprehendens.
  20. Subsectio V. Dialogus inter naturam & filium philosophum philosophiae.
  21. Subsectio VI. Dionysii Zacharii opusculum chemicum, cum adiuncto Nicolai Flamelli in illum librum commentario; item eiusdem Flamelli summario philosophico.
  22. Subsectio VII. Ioannis Aurelii Augurelli P. Ariminensis, chrysopoeia, & vellus aureum, seu chrysopoeia maior et minor, ad Leonem X. pontificem maximum, cum Natanis Albinei, D.M. carmine aureo.
  23. Subsectio VIII. Generosissimi Domini Bernardi comitis Marchiae Trevisanae librum de secretissimo philosophorum opere chemico &c. Item eiusdem responsionem ad Thomam de Bononia galliarum regis medicum, complectitur.
  24. Sectio IX. Practica cum XII. clavibus & appendice de magno lapide antiquorum sapientium scripta & relicta a Basilio Valentino Germ. Benedictini ordinis monacho.
  25. Subsectio X. Congeries Paracelsicae chemiae de transmutationibus metallorum.
  26. Subsectio XI. Novum lumen chemicum cum tractatu de sulphure Sendivogii Poloni, qui vulgo Cosmopolita dicitur; item eiusdem epistolas hactenus ineditas novissime a nobis repertas, cum Orthelii in praememoratum novum lumen chemicum commentario, continet.
  27. Subsectio XII. Hydrolithus sophicus, seu aquarium sapientium, hoc est, opusculum chymicum, in quo via monstratur, materia nominatur, & processus describitur, quomodo videliet ad universalem tincturam perveniendum, hactenus nondum visum.
  28. Subsectio XIII. Ioan. Fr. Mirandulae dom. concordiaeque comitis, opus aureum de auro, tum aestimado, tum conficiendo, tum utendo, ad coniugem.
  29. Sectio III. Qua autores qui ab ipso Ioanne Grasseo Cortalasseo ad haec novissima usque tempora scripserunt concluduntur.
  30. Subsectio prima. Arca arcani artificiosissimi de summis naturae mysteriis, Ioannis Grassei alias Chortalassei, Iurium doctoris & urbis Stralesundensis syndici & philosphi insignis, nostri saeculi [...]
  31. Subsectio II. Mysterium occultae naturae anonymi discipuli Iohannis Grassei Chortolassei dicti, nostro seculo insignis philosophi, I.V. doctoris, & syndici Stralsuntini, de duobus floribus astralibus agticolae minoris in eius arca arcani artificiosissimi contentis.
  32. Subsectio III. Duplicem tractatum complectitur enchiridion scilicet physicae restitutae, in quo verus naturae concentus exponitur plurimique antiquae philosophiae errores per canones & certas demonstrationes dilucide aperiuntur. [...]
  33. Subsectio IV. Introitus apertus, ad occlusum regis palatium authore anonimo Philaletha philosopho, cum eiusdem, ut quidem credunt, aliis tractatibus tribus, [...]
  34. Subsectio V. Anonymi praxeos alchymiae liber cum Andreae Libavii additionibus.
  35. Subsectio VI. Nicolai Barnaudi, a Crista Arnaudi Delphinatis, philosophi & medici, in aenigmaticum quoddam epitaphlium Bononiae studiorum, ante multae secula marmoreo lapidi insculptum, cuius verba proxime commentariolum, sequuntur.
  36. Subsectio VII. Tres anonymi tractatus sub Pantaleonis nomine scriptos, item eiusdem autoris, ut ex stylo apparet, complectitur. [...]
  37. Subsectio VIII. Duos Ludovici de comitibus tractatus complectitur; primum quidem de liquore alchaest, lapide philosophorum &c. Secundum de metallorum ac metallicorum corporum elucidatione. [...]
  38. Subsectio IX. Varios complectitur tractatus, scilicet Claudii Germani philosophiae occultae iconem, Christiani Adolphi Baduini aurum aurae; [...]
  39. Subsectio X. Hortulus hermeticus flosculis philosophorum cupro incisis conformatus, & brevissimis versiculis explicatus, quo chymiatriae studiosi pro philotheca uti, fessique laboratorium ministri recreari possint. Authore M. Daniele Stolcio de Stolcenberg Bohemo, med. cand. poeta, lau: cor.

Band 2


  1. Catalogus librorum medicorum, miscellaneorum.
  2. Bibliothecae chemicae curiosae liber tertius, [...]
  3. Sectio I. Tractatus qui ab ipso Petro Bono, Lombardo, ad usque anonymi confilium coniugii massae solis & lunae &c. complectitur.
  4. Subsectio I. Margarita pretiosa, novella correctissima, exhibens introductionem in artem chemiae integram, ante annos plus minus trecentos septuaginta composita. Autore magistro Petro Bono [...]
  5. Subsectio secunda. Liber magisterii Iohannis de Repescissa de confectione veri lapidis philosophorum, clare & absque palliatione editus ab eo viro utique a Deo illustrato, quem libellum composuit ad hoch divina praemonitus revelatione.
  6. Subsectio tertia. Rosarii philosophorum duplex exemplar; item Rosarium abbreviatum Ignoti, tradit.
  7. Subsectio quarta. Guidonis de Montanor philosophi Galli scala philosophorum.
  8. Subsectio quinta. Clangor Buccinae tractatus mirabilis, simul & attentissimus, ex quadam vetustissima scriptura excerptus, de lapide philosophorum satis fideliter, simul & physicaliter omnibus philosophis edifferens.
  9. Subsectio sexta. Correctio fatuorum, tractatus satis perutilis & authenticus.
  10. Subsectio VII. Marsilii Ficini Florentini liber de arte chimica.
  11. Subsectio VIII. Liber secretorum artis, compositus per Calid, filium Iaichi, translatus ex hebraeo in arabicum, & ex arabico in latinum, incerto interprete.
  12. Subsectio IX. Liber trium verborum Kalid regis acutissimi.
  13. Subsectio X. Merlini allegoria profundissimum philosophici lapidis arcanum perfecte continens.
  14. Subsectio XI. Thesaurus philosophiae, anonymi.
  15. Subsectio XII. Aureliam occultam philosophorum, cum tractaculo senioris Zadith de chymia, complectitur.
  16. Subsectio XIII. Anonymi veteris philosophi consilium coniugii, seu de massa solis & lunae libri III. vere aurei & incomparabiles, ex arabico in latinum sermonem reducti.
  17. Libri III. Sectio II. Qua autores chemici ab ipso Richardo Anglo, ad usque Ioh. Picum Mirandul. inclusive scripserunt, adducuntur.
  18. Subsectio I. Richardi Anglici libellus utilissimus peri chemeias, cui titulum fecit, correctorium.
  19. Subsectio II. Georgii Riplei, philosophi doctissimi Anguli, ordinis canonici regularis Brittlintonensis, liber duodecim portarum nequaquam mutuus, sed integer.
  20. Subsectio III. Thomae Nortoni tractatus. Crede mini seu ordinale.
  21. Subsectio IV. Ioh. Daustenii Angli, philosophi expertissimi, Rosarium, arcanum philosophorum secretissimum comprehendens.
  22. Subsectio V. Dialogus inter naturam & filium philosophum philosophiae.
  23. Subsectio VI. Dionysii Zacharii opusculum chemicum, cum adiuncto Nicolai Flamelli in illum librum commentario; item eiusdem Flamelli summario philosophico.
  24. Subsectio VII. Ioannis Aurelii Augurelli P. Ariminensis, chrysopoeia, & vellus aureum, seu chrysopoeia maior et minor, ad Leonem X. pontificem maximum, cum Natanis Albinei, D.M. carmine aureo.
  25. Subsectio VIII. Generosissimi Domini Bernardi comitis Marchiae Trevisanae librum de secretissimo philosophorum opere chemico &c. Item eiusdem responsionem ad Thomam de Bononia galliarum regis medicum, complectitur.
  26. Sectio IX. Practica cum XII. clavibus & appendice de magno lapide antiquorum sapientium scripta & relicta a Basilio Valentino Germ. Benedictini ordinis monacho.
  27. Subsectio X. Congeries Paracelsicae chemiae de transmutationibus metallorum.
  28. Subsectio XI. Novum lumen chemicum cum tractatu de sulphure Sendivogii Poloni, qui vulgo Cosmopolita dicitur; item eiusdem epistolas hactenus ineditas novissime a nobis repertas, cum Orthelii in praememoratum novum lumen chemicum commentario, continet.
  29. Subsectio XII. Hydrolithus sophicus, seu aquarium sapientium, hoc est, opusculum chymicum, in quo via monstratur, materia nominatur, & processus describitur, quomodo videliet ad universalem tincturam perveniendum, hactenus nondum visum.
  30. Subsectio XIII. Ioan. Fr. Mirandulae dom. concordiaeque comitis, opus aureum de auro, tum aestimado, tum conficiendo, tum utendo, ad coniugem.
  31. Libri III. Sectio III. Qua autores qui ab ipso Ioanne Grasseo Cortalasseo ad haec novissima usque tempora scripserunt concluduntur.
  32. Subsectio prima. Arca arcani artificiosissimi de summis naturae mysteriis, Ioannis Grassei alias Chortalassei, Iurium doctoris & urbis Stralesundensis syndici & philosphi insignis, nostri saeculi [...]
  33. Subsectio II. Mysterium occultae naturae anonymi discipuli Iohannis Grassei Chortolassei dicti, nostro seculo insignis philosophi, I.V. doctoris, & syndici Stralsuntini, de duobus floribus astralibus agticolae minoris in eius arca arcani artificiosissimi contentis.
  34. Subsectio III. Duplicem tractatum complectitur enchiridion scilicet physicae restitutae, in quo verus naturae concentus exponitur plurimique antiquae philosophiae errores per canones & certas demonstrationes dilucide aperiuntur. [...]
  35. Subsectio IV. Introitus apertus, ad occlusum regis palatium authore anonimo Philaletha philosopho, cum eiusdem, ut quidem credunt, aliis tractatibus tribus, [...]
  36. Subsectio V. Anonymi praxeos alchymiae liber cum Andreae Libavii additionibus.
  37. Subsectio VI. Nicolai Barnaudi, a Crista Arnaudi Delphinatis, philosophi & medici, in aenigmaticum quoddam epitaphlium Bononiae studiorum, ante multae secula marmoreo lapidi insculptum, cuius verba proxime commentariolum, sequuntur.
  38. Subsectio VII. Tres anonymi tractatus sub Pantaleonis nomine scriptos, item eiusdem autoris, ut ex stylo apparet, complectitur. [...]
  39. Subsectio VIII. Duos Ludovici de comitibus tractatus complectitur; primum quidem de liquore alchaest, lapide philosophorum &c. Secundum de metallorum ac metallicorum corporum elucidatione. [...]
  40. Subsectio IX. Varios complectitur tractatus, scilicet Claudii Germani philosophiae occultae iconem, Christiani Adolphi Baduini aurum aurae; [...]
  41. Subsectio X. Hortulus hermeticus flosculis philosophorum cupro incisis conformatus, & brevissimis versiculis explicatus, quo chymiatriae studiosi pro philotheca uti, fessique laboratorium ministri recreari possint. Authore M. Daniele Stolcio de Stolcenberg Bohemo, med. cand. poeta, lau: cor.

Literatur

  • BSB : Bibliotheca chemica Rothscholziana, 1729 Tauber --- entspricht dem später erschienenen Band II

Siehe auch

Weblinks